اگر به فعالیت در حوزه بینایی سنجی و چشم پزشکی علاقه دارید، تحصیل در آلمان یکی از بهترین گزینههای ممکن برای شما است. آلمان با داشتن دانشگاههای معتبر، سیستم آموزشی قوی و امکانات پیشرفته، مقصدی مناسب برای کسانی است که به دنبال تحصیل چشم پزشکی در خارج از کشور هستند. یکی از مهمترین عواملی که باعث جذب دانشجویان به رشته چشم پزشکی در آلمان میشود، کیفیت بالای آموزش، استانداردهای بینالمللی این کشور و امکان تحصیل رایگان در آلمان است. علاوه بر این، آلمان با دارا بودن بازار کاری گسترده و پایدار، آینده شغلی روشنی را برای فارغالتحصیلان این رشته تضمین میکند. آلمان همچنین با ارائه فرصتهای متنوعی همچون بورسیههای تحصیلی، حمایتهای مالی و امکان کارآموزی در مراکز پیشرفته چشمپزشکی، شرایط ایدهآلی را برای تحصیل کاملا رایگان یا فول فاند دانشجویان بینالمللی فراهم میآورد.
در این کشور دو مسیر اصلی برای ورود به این حوزه وجود دارد: تحصیل بینایی سنجی در دانشگاه و آوسبیلدونگ بینایی سنجی (آموزش فنی-حرفهای). هر یک از این مسیرها ویژگیها، شرایط و فرصتهای خاص خود را ارائه میدهند که نیازمند بررسی دقیق هستند. در این مقاله قصد داریم مسیرهای مختلف ورود به حوزه چشم پزشکی و بینایی سنجی در آلمان را بررسی کنیم. هدف ما ارائه اطلاعاتی جامع و کاربردی برای دانشجویان بینالمللی است که قصد اپلای چشم پزشکی یا بینایی سنجی در آلمان را دارند.
زمان مطالعه: 8 تا 10 دقیقه


دو مسیر برای تحصیل بینایی سنجی در آلمان
رشته بیناییسنجی در آلمان توسط دو مرکز اصلی ارائه میشود؛ مراکز آوسبیلدونگ و دانشگاههای آلمان.
- تحصیل آوسبیلدونگ بینایی سنجی
این روش رایجترین و بهترین مسیر برای ورود به حوزه بیناییسنجی در آلمان است. در این مراکز، دانشجویان ترکیبی از آموزش تئوری و عملی را دریافت کرده و مستقیماً وارد بازار کار میشوند. دوره آوسبیلدونگ بینایی سنجی سه سال زمان میبرد و پس از آن افراد میتوانند در مراکز مختلف فعالیت کنند. پس از پایان این دوره، امکان ادامه تحصیل در دانشگاه یا موسسات فنیحرفهای نیز وجود دارد. در صورت ادامه تحصیل برای کسب تخصص، میتوانید عنوان master optician را کسب کنید که به شما اجازه خود اشتغالی و باز کردن مغازه یا مرکز بینایی سنجی خودتان را میدهد.
- تحصیل بینایی سنجی در دانشگاههای آلمان
به عنوان یک دانشآموز ایرانی، برای تبدیل شدن به یک متخصص بینایی سنجی (optician/Augenoptiker) در آلمان، باید ابتدا یک سال در یکی از کالج های آلمان تحصیل کنید تا اجازه ورود به دانشگاههای آلمان را کسب کنید. پس از آن میتوانید در یکی از دورههای کارشناسی بینایی شناسی، که در اکثر موارد توسط دانشگاه های علمی کاربردی ارائه میشوند، ثبت نام کنید.
رشتههای تحصیلی مختلفی توسط دانشگاههای علمی کاربردی آلمان در مقطع کارشناسی ارائه میشوند که میتوانند به کسب تخصص در حوزه بینایی سنجی منجر شوند. برخی از این رشتهها عمومی هستند و برخی از رشتهها نیز ممکن است در همان مقطع کارشناسی با تمرکز بر بخش خاصی از این حوزه ارائه شوند. در زیر میتوانید لیست این رشتهها را مشاهده کنید.
- کارشناسی اپتومتری و اپتیک چشم (Augenoptik und Optometrie)
- کارشناسی علوم بینایی و تجارت (Optometry)
- کارشناسی علوم اپتومتری
- مهندسی اپتیک چشم و فناوریهای لیزری
- مهندسی پزشکی
- کارشناسی مهندسی اپتیک و فوتونیک
- کارشناسی فیزیک کاربردی با تخصص اپتیک
دانشگاههای آلمان برای تحصیل بینایی سنجی
- دانشگاه علمیکاربردی Jena
- دانشگاه Aalen
- دانشگاه علمیکاربردی مونیخ
- دانشگاه علمیکاربردی Niederrhein
- دانشگاه علمیکاربردی Karlsruhe
- دانشگاه Furtwangen
- دانشگاه علمیکاربردی RheinMain
ساختار آوسبیلدونگ بینایی سنجی در آلمان
آوسبیلدونگ بینایی سنجی در آلمان یک دوره فنی حرفهای است که تحصیل آن سه سال زمان میبرد و دانشجویان همزمان با تحصیل، در یک مرکز تخصصی نیز مشغول به کار میشوند. دانشجویان این دوره هم زمان با یادگیری مسائل تئوری، آموزشهای عملی را نیز فرا میگیرند و به واسطه کار نیمه وقتی که در زمان تحصیل انجام میدهند، حقوق دریافت میکنند.
دوره آوسبیلدونگ به دو بخش تقسیم میشود؛ بخش تئوری که در مراکز و موسسات فنی حرفهای انجام میشود و بخش عملی که در مرکزی که کارآموز از آن پذیرش دریافت کرده انجام میشود. این دو بخش به طور موازی جلو میروند و هر یک 18 ماه طول میکشد. آموزش تئوری ممکن است چند روز در هفته یا چند هفته متوالی باشد که طی آن کارآموزان به طور نظری در مورد حرفه بیناییسنجی آموزش میبینند. در آموزش عملی نیز کارآموزان کار با تجهیزات تخصصی را یاد میگیرند و مسائلی را که در کلاسهای تئوری یاد گرفتهاند را به طور عملی پیاده میکنند.
برای آشنایی بیشتر با ساختار و شرایط پذیرش این دورهها، میتوانید از مقاله آوسبیلدونگ چیست بازدید کنید.
میانگین حقوق ماهانه آوسبیلدونگ بینایی سنجی در آلمان
- سال اول: 686 تا 800 یورو
- سال دوم: 805 تا 950 یورو
- سال سوم: 921 تا 1100 یورو
آزمون دوره آوسبیلدونگ بینایی سنجی در آلمان
آزمونهای دوره اوسبیلدونگ بینایی سنجی در آلمان در دو مرحله برگزار میشوند. هر یک از آزمونها نیز دارای بخش تئوری و عملی هستند. آزمون اول پس از 18 ماه آموزش برگزار میشود و نمره آن، یک سوم از نمره کل را پوشش میدهد. آزمون دوم نیز در پایان سال سوم برگزار میشود و دو سوم دیگر نمره نهایی را شامل میشود.
پس از سه سال تحصیل، کارآموز با قبولی در امتحانات، مدرک خود را کسب میکند و میتواند وارد بازار کار شود. معمولا اکثر متقاضیان در همان شرکتی که از آن پذیرش دریافت کردهاند مشغول به کار میشوند. میانگین حقوق افرادی که دارای مدرک آوسبیلدونگ بینایی سنجی هستند، بین 2000 تا 3000 یورو در ماه است.
وظایف اپتومتریست یا متخصص بیناییسنجی در آلمان چیست؟
ارائه مشاوره به مشتریان: بینایی سنجان میتوانند افرادی که به مراکز بینایی سنجی مراجعه میکنند را راهنمایی کنند و به سوالاتی مانند آیا چشم من ضعیف است؟ کدام فریم برای من مناسب است؟ آیا امکان استفاده از لنز برای من وجود دارد؟ و دیگر سوالات حوزه بینایی سنجی پاسخ دهند. متخصصان بیناییسنجی به افراد کمک میکند تا با توجه به فعالیتهایی که انجام میدهند، بهترین عینک را انتخاب کنند. به عنوان مثال آیا عدسی شیشهای مناسب است یا پلاستیکی؟ درجه انعکاس عدسی چقدر باشد؟ آیا مشتری ورزشکار است یا زیاد با کامپیوتر کار میکند؟ آیا از عینک فقط برای مطالعه استفاده میشود؟ همه این موارد در انتخاب عینک صحیح نقش مهمی دارند.
انجام معاینه: برخی از افراد نمره چشمشان توسط چشم پزشک مشخص میشود، اما در اکثر موارد یک آزمایش در مرکز بینایی سنجی توسط متخصصان انجام میشود. متخصص بینایی سنجی با استفاده از ماشینهای مخصوص، نمره چشم، دوربینی نزدیکبینی یا میزان آستیگمات بودن چشمان را مشخص میکنند.
آماده سازی عدسیها: پس از ثبت نقطه کانونی چشمها، عدسیهای مورد نظر برای تولید سفارش داده میشوند. شیشههایی که برای مرکز بینایی سنجی ارسال میشود تراش نخوردهاند و باید توسط اپتومتریست و با توجه به فریم مورد نظر مراجع، تراش بخورند. این کار توسط تجهیزات دقیق و سمبادههای مخصوص انجام میشود و سپس در فریم انتخابشده ثابت میشوند.
تنظیم عینک: عینک باید باتوجهبه فرم صورت مراجعه کننده به گونهای تنظیم شود که به پشت گوش فشار نیاورد و به راحتی از صورت جدا نشود. اپتومتریست با استفاده از سشوارهای مخصوص فریم را گرم و سپس آن را با دقت خم میکند.
تعمیر عینک: اگر فریم آسیب ببینید و این آسیب قابل تعمیر باشد، اپتومتریست میتواند تعمیر فریم را انجام دهد.


مقایسه تحصیل بینایی سنجی در دانشگاه و آوسبیلدونگ
معیار | آوسبیلدونگ | دانشگاه |
زمان تحصیل | 3 سال | یک سال کالج و 3 تا 4 سال تحصیل در دانشگاه |
هزینهها | کاملا رایگان و دریافت حقوق | رایگان یا با هزینههای کم |
زبان آموزش | آلمانی | آلمانی و انگلیسی |
شرایط پذیرش | نیاز به دیپلم و تسلط به زبان آلمانی | نیاز به مدرک دیپلم، یک سال تحصیل در کالجهای آلمان و مدرک زبان |
عنوان پس از فارغ التحصیلی | بینایی شناس یا اپتومتریست | بینایی شناس یا اپتومتریست |
نوع آموزش | عملی و متمرکز بر محیط کاری | علمی و تئوری، با فرصتهای تحقیقاتی |
مدرک پایان دوره | گواهینامه حرفهای بیناییسنجی | مدرک لیسانس یا بالاتر |
فرصتهای کاری | کار در فروشگاههای عینک و لنز، همکاری با پزشکان و کار در مراکز بینایی سنجی | تحقیق، آموزش، مدیریت، کسب تخصصهای خاص، فروشگاههای عینک و لنز، همکاری با پزشکان و کار در مراکز بینایی سنجی |
امکان ارتقای شغلی و تحصیلی | امکان دورههای پیشرفته مثل “Meister” | ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری |
موقعیت اجتماعی و حقوق | حقوق پایینتر در ابتدای ورود به بازار کار | حقوق بالاتر و موقعیتهای مدیریتی |
سطح رقابت برای اخذ پذیرش | رقابت کمتر و شانس بیشتر | رقابت بیشتر برای ورود به دانشگاه |
تحصیل رشته چشم پزشکی در آلمان
اگر به تحصیل چشم پزشکی در خارج از کشور علاقه دارید، آلمان یکی از بهترین کشورهای جهان برای انجام این کار است. چشمپزشکی (Augenarzt) زیرمجموعهای از رشته پزشکی است؛ به همین دلیل قبل از اپلای چشم پزشکی آلمان، باید ابتدا برای اخذ پذیرش رشته پزشکی (Medizin) اقدام کنید. تحصیل رشته پزشکی در آلمان 6 سال و سه ماه طول میکشد. برای فعالیت به عنوان یک پزشک عمومی در آلمان، نیازی به شرکت در دوره رزیدنتی نیست و فقط باید پس از اخذ مدرک پزشکی عمومی، در آزمون دولتی شرکت کنید. این آزمون دانش تئوری و عملی شما را ارزیابی میکند. قبولی در این آزمون برای اخذ مجوز کار بهعنوان پزشک ضروری است. پس از موفقیت در آزمون دولتی، در صورتی که مدرک زبان آلمانی در سطح C1 را داشته باشید، میتوانید درخواست مجوز پزشکی آلمان یا Approbation دهید. این مجوز به شما اجازه میدهد بهعنوان پزشک عمومی در آلمان فعالیت کنید. زمانی که این فرایند پایان یافت و توانستید مجوز طبابت در آلمان را کسب کنید، میتوانید برای اپلای چشم پزشکی آلمان اقدام کنید.
اخذ تخصص در چشمپزشکی (Augenarzt): برای اخذ مدرک چشمپزشکی، باید دوره تخصصی چشمپزشکی را بگذرانید. تحصیل تخصص چشم پزشکی در آلمان حدوداً 5 سال طول میکشد. 36 ماه کار در بیمارستان زیر نظر تیمی از متخصصین چشم پزشکی، 12 ماه آموزش در زمینههای مرتبط مانند مغز و اعصاب یا پزشکی داخلی و 12 ماه آموزش جراحی چشم. پس از پایان دوره تخصص نیز باید در آزمون تخصص Facharztprüfung شرکت کنید تا مدرک شما به عنوان متخصص چشمپزشکی تأیید شود.
تفاوت میان چشم پزشک و بینایی شناس (اپتومتریست)
ویژگی | چشمپزشک | بیناییشناس (اپتومتریست) |
تحصیلات | پزشک عمومی + تخصص چشمپزشکی (11 سال) | دوره فنی حرفهای اپتومتری (3 سال) |
محدوده کاری | درمان بیماریهای چشمی، جراحی، تجویز دارو | بررسی بینایی، تجویز عینک و لنز، رفع مشکلات بینایی |
توانایی جراحی | بله، انجام جراحیهای چشمی | خیر |
تجویز دارو | بله | معمولاً خیر (بسته به قوانین کشور) |
تمرکز اصلی | درمان بیماریها و مشکلات پزشکی مربوط به چشم | بهبود کیفیت بینایی و تجویز تجهیزات مورد نیاز برای کمک به قدرت بینایی افراد |
ابزارهای تشخیصی | ابزارهای پیشرفته پزشکی مانند MRI، لیزر، و غیره | ابزارهای اپتومتری مانند رتینوسکوپ، افتالموسکوپ |
نوع بیماران | بیماران با بیماریهای پیچیده | افرادی که نیاز به بررسی نمره چشم یا تجهیزات بینایی دارند |
محل کار | بیمارستان، کلینیکهای چشمپزشکی | مطب بینایی سنجی، فروشگاههای عینکسازی |
سوالت متداول
چه مدارکی برای اپلای رشته چشم پزشکی در آلمان به عنوان دانشجوی بینالمللی نیاز است؟
مدرک دیپلم دبیرستان، مدارک حداقل سه ترم تحصیل در دانشگاههای ایران یا یک سال تحصیل در یکی از کالجهای آلمان، مدرک زبان آلمانی، رزومه تحصیلی، انگیزهنامه، پاسپورت معتبر و مدارک تمکن مالی.
آیا تحصیل رشته چشم پزشکی در آلمان برای دانشجویان بینالمللی رایگان است؟
بله، در بیشتر دانشگاههای دولتی آلمان تحصیل رایگان است اما دانشجویان باید هر ترم مبلغی را به عنوان هزینههای ترم (Semesterbeitrag) پرداخت کنند که معمولاً بین 150 تا 350 یورو است.
آیا برای تحصیل چشم پزشکی در آلمان نیاز به شرکت در کالجهای مقدماتی (Studienkolleg) دارم؟
اگر مدرک دیپلم شما معادل Abitur آلمان نباشد، لازم است قبل از ورود به دانشگاه، یک سال در کالج مقدماتی شرکت کنید و آزمون نهایی (Feststellungsprüfung) را بگذرانید. این مرحله برای دانش آموزان ایرانی الزامی است.
بعد از فارغالتحصیلی از رشته بیناییسنجی در آلمان، چه فرصتهای شغلی برای دانشجویان بینالمللی وجود دارد؟
شما پس از فارغ التحصیلی میتوانید در فروشگاههای اپتیک، کلینیکهای چشمپزشکی یا شرکتهای تولیدکننده تجهیزات بینایی کار کنید.
برای اپلای رشته چشم پزشکی در آلمان، آیا داشتن تجربه کاری در زمینه بیناییسنجی ضروری است؟
تجربه کاری ضروری نیست، اما داشتن سابقه کار مرتبط (مثل کار در کلینیک) میتواند امتیاز مثبت برای پذیرش باشد.
سخن آخر
آوسبیلدونگ بینایی سنجی و رشته چشم پزشکی در آلمان، فرصتی عالی برای تحصیل رایگان در یکی از برترین کشورهای جهان هستند و ورود مستقیم به بازارکار هستند. سیستم آموزشی آلمان، چه در قالب تحصیلات دانشگاهی و چه از طریق آوسبیلدونگ، فرصتهای بینظیری را برای دانشجویان فراهم کرده تا مهارتهای عملی و دانش علمی خود را تقویت کنند. برای کسانی که علاقهمند به تحصیل چشم پزشکی در خارج از کشور هستند، آلمان یکی از بهترین انتخابها محسوب میشود.
با این حال، برای موفقیت در اخذ پذیرش رشته چشم پزشکی یا بینایی سنجی در آلمان، آمادگی کامل و برنامهریزی دقیق از اهمیت بالایی برخوردار است. آگاهی از شرایط و مدارک لازم برای اخذ پذیرش میتواند به دانشجویان در اپلای چشم پزشکی کمک شایانی کند. انتخاب درست بین دانشگاه یا آوسبیلدونگ نیز نقشی کلیدی در شکلدهی آینده تحصیلی و شغلی فرد ایفا میکند. به همین دلیل بهتر است ابتدا با کارشناسان ما در موسسه فرداد دانش پاسارگاد تماس برقرار کنید تا با توجه به اهداف و شرایطی که دارید، مشاوره رایگان دریافت کنید و پس از آن بهترین مسیر ممکن را انتخاب کنید.
Main Topics
Optometry in Germany (Optometry Ausbildung in Germany)
Various Paths for Studying Optometry in Germany
Optometry Ausbildung
Studying Optometry at German Universities
Structure of Optometry Ausbildung in Germany
Average Monthly Salary of Optometry Trainees in Germany
Exam of the Optometry Training Course in Germany
What Are the Duties of an Optometrist?
Comparison of Studying Optometry at University versus Ausbildung
Studying Ophthalmology in Germany
Difference Between an Ophthalmologist and an Optometrist