در چند دهه اخیر، هزینه تحصیل در سراسر جهان افزایش یافته و تقریبا تمام کشورهای برتر برای مهاجرت تحصیلی، شهریه های گرانی دارند. به عنوان مثال کشورهایی مانند آمریکا، انگلستان، کانادا، استرالیا، نیوزلند و ژاپن، برخی از برترین و معتبرترین دانشگاه های جهان را دارند، اما هزینه تحصیل در آن ها بسیار زیاد است و پرداخت این هزینه برای همه ممکن نیست. در میان برترین کشورهای جهان، آلمان یکی از محدود کشورهایی است که آموزش عالی را به دانشجویان بین المللی به صورت رایگان ارائه می دهد. تحصیل رایگان در آلمان، در مراکز آموزشی دولتی (به جز چند مورد استثنا که در ادامه آن ها را نیز به شما معرفی خواهیم کرد) و در تمام مقاطع تحصیلی در دسترس است. برای تحصیل رایگان در آلمان، تسلط به زبان این کشور و داشتن یک سابقه تحصیلی قوی الزامی است. با توجه به سطح بالای آموزش و تقاضای زیاد برای ورود به دانشگاه های این کشور، معمولا برای اخذ پذیرش باید معدل خوبی داشته باشید و بتوانید در آزمون های ورودی قبول شوید.
آلمان یکی از برترین سیستم های آموزشی جهان را دارد که با تاکید بر ترکیب آموزش عملی و تئوری توانسته باعث پیشرفت های زیادی در حوزه های مختلف علمی و صنعتی شود. سیستم آموزشی آلمان یکی از برترین نظام آموزشی دنیا می باشد که آلمان را به یکی از سه قطب بزرگ اقتصادی جهان تبدیل کرده است و دانشجویان بین المللی می توانند با تحصیل در آلمان، به فرصت های کاری زیادی دست پیدا کنند. دانشگاه فنی مونیخ، دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ و دانشگاه آزاد برلین، تنها برخی از قدیمی ترین و برترین دانشگاه های آلمان با شهرت و اعتبار جهانی هستند. نرخ اشتغال فارغ التحصیلان این دانشگاه ها بالای 90 درصد است؛ یعنی ورود به این دانشگاه ها سطح علمی شما را به حدی بالا خواهد برد که می توانید در سراسر جهان به فرصت های شغلی مختلفی دسترسی داشته باشید. علاوه بر این با تحصیل در آلمان شما به شبکه ای جهانی متصل خواهید شد که می تواند موقعیت های زیادی را برای شما ایجاد کند. با ما همراه باشید تا با شرایط تحصیل رایگان در آلمان و بهترین دانشگاه های رایگان آلمان آشنا شوید.
زمان مطالعه: 10 تا 12 دقیقه
منظور از تحصیل رایگان در آلمان چیست؟
احتمالاً مهمترین سؤالی که دانشجویان علاقه مند به تحصیل در آلمان مطرح می کنند، این است که آیا تحصیل در آلمان کاملاً و 100٪ رایگان است یا خیر. پاسخ هم بله است و هم خیر. همان طور که در ابتدای مقاله گفتیم، دانشگاه های دولتی آلمان شهریه ندارند بنابراین برنامه تحصیلی و بخش آموزشی تحصیل رایگان است؛ اما عوامل دیگری نیز وجود دارد که باید در نظر گرفت. مانند هزینه بیمه، خدمات اجتماعی ارائه شده توسط دانشگاه، هزینه های اداری برای ثبت نام دانشجویان، هزینه ترم، حمل و نقل، خورد و خوراک، اسکان و موارد دیگر. آلمان برای ارائه ویزا به دانشجویان بین المللی، از آن ها در خواست مدارک تمکن مالی می کند. تمکن مالی برای اطمینان از این است که دانشجو می تواند تمام هزینه های زندگی در آلمان را پرداخت کند و در زمان تحصیل، نیاز به کار کردن برای تامین هزینه های خود نخواهد داشت. پس در آلمان دانشجویان شهریه پرداخت نمی کنند، اما هزینه های جانبی مختلفی دارند که باید توانایی پرداخت آن ها را داشته باشند. برای آشنایی کامل با هزینه های زندگی و تحصیل در آلمان، مطالعه مقالات “صفر تا صد هزینه های زندگی دانشجویی در آلمان” و “هزینه تحصیل در آلمان” را به شما پیشنهاد می کنیم.
برترین دانشگاه های رایگان آلمان
تحصیل رایگان در آلمان فرصتی فوق العاده برای دانشجویان بین المللی است. به ویژه برای تحصیل رشتههای گران قیمتی مانند پزشکی، دندانپزشکی و دیگر رشتههای علوم پزشکی. در حالی که در بسیاری از کشورها، تحصیل در این رشتهها هزینههای بسیار بالایی دارد، تحصیل پزشکی در آلمان و تحصیل دندانپزشکی در آلمان تقریباً رایگان است. این موضوع باعث شده تا آلمان به مقصدی جذاب برای دانشجویانی تبدیل شود که به دنبال تحصیل ارزان در بهترین دانشگاههای جهان هستند.
در دانشگاه های دولتی آلمان، بسیاری از رشته های مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد، به زبان آلمانی ارائه می شوند. اما در تعداد محدودی از رشته ها، امکان تحصیل رایگان به زبان انگلیسی در آلمان نیز وجود دارد. به خصوص در مقطع کارشناسی ارشد که تعداد بیشتری از برنامه های تحصیلی به زبان انگلیسی ارائه می شوند. با این حال، رشته های شاخه پزشکی، از جمله پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی، بیشتر به زبان آلمانی تدریس می شوند. تسلط کافی به زبان آلمانی برای دانشجویانی است که قصد تحصیل در این رشته ها را دارند، یکی از الزامات اصلی و شروط مهم برای پذیرش است. در تصویر زیر می توانید رتبه QS برترین دانشگاه ها برای تحصیل رایگان در آلمان را مشاهده کنید.
برترین دانشگاه ها برای تحصیل رایگان در آلمان | |
نام دانشگاه | رتبه QS در سال 2025 |
دانشگاه فنی مونیخ (Technical University of Munich – TUM) | 28 |
دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ (Ludwig Maximilian University of Munich) | 59 |
دانشگاه آزاد برلین (Freie Universität Berlin) | 97 |
دانشگاه آخن (RWTH Aachen University) | 99 |
دانشگاه هومبولت برلین (Humboldt University of Berlin) | 126 |
دانشگاه فنی برلین (Technische Universität Berlin -TU Berlin) | 147 |
دانشگاه هامبورگ (University of Hamburg) | 191 |
دانشگاه ارلانگن نورنبرگ (University of Erlangen-Nuremberg) | 224 |
دانشگاه بون (University of Bonn) | 227 |
دانشگاه فنی درسدن (Dresden University of Technology) | 234 |
دانشگاه فنی دارمشتات (Technical University of Darmstadt) | 241 |
بیشتر بخوانیم: لیست بهترین دانشگاه های دندانپزشکی آلمان
تحصیل در کدام دانشگاه های دولتی آلمان رایگان نیست؟
تحصیل در تمام دانشگاه های دولتی آلمان رایگان است؛ تنها موارد استثنا، دانشگاه های دولتی ایالت بادن-وورتمبرگ هستند. این ایالت از پاییز 2017 میلادی شروع به دریافت شهریه از دانشجویان غیر اروپایی کرده است. دانشجویان غیر اروپایی که مایل به تحصیل در دانشگاه های دولتی بادن-وورتمبرگ هستند، باید شهریه ای معادل 1500 یورو در هر ترم پرداخت کنند. این هزینه شامل همه مقاطع تحصیلی اعم از کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری می شود. گرچه این شهریه نیز در مقایسه با شهریه دانشگاه های دیگر کشورها مقدار زیادی نیست. به خصوص که برخی از برترین دانشگاه های آلمان و جهان نیز در این ایالت قرار دارند.
از جمله برترین دانشگاه های دولتی که در ایالت بادن-وورتمبرگ قرار دارند، می توان به دانشگاه هایدلبرگ، دانشگاه توبینگن، دانشگاه فرایبورگ، و دانشگاه اشتوتگارت اشاره کرد. دانشگاه هایدلبرگ یکی از قدیمی ترین دانشگاه های آلمان و جهان است و در بسیاری از رتبه بندی های بین المللی جایگاه بالایی دارد. دانشگاه فرایبورگ نیز با تمرکز بر علوم طبیعی و مهندسی، یکی از مراکز پیشرو در پژوهش های علمی است. در تصویر زیر می توانید لیست برترین دانشگاه های دولتی در ایالت بادن-وورتمبرگ و رتبه QS آن ها در سال 2025 را مشاهده کنید.
برترین دانشگاه های دولتی در ایالت بادن-وورتمبرگ | |
نام دانشگاه | رتبه QS در سال 2025 |
دانشگاه هایدلبرگ (Universität Heidelberg) | 84 |
مؤسسه فناوری کارلسروهه (Karlsruhe Institute of Technology) | 102 |
دانشگاه فرایبورگ (University of Freiburg) | 212 |
دانشگاه توبینگن (Eberhard Karls University of Tübingen) | 222 |
دانشگاه گوتینگن (University of Göttingen) | 252 |
دانشگاه اشتوتگارت (University of Stuttgart) | 314 |
شرایط لازم برای مهاجرت تحصیلی آلمان 2024 – 2025
دانشجویان غیر اروپایی برای مهاجرت تحصیلی آلمان، شرایط و مدارک خاصی را نیاز دارند. بر خلاف بیشتر کشورهای غیر اروپایی که دانش آموزان پس از 12 سال تحصیل می توانند وارد دانشگاه شوند، دانش آموزان آلمانی پس از 13 سال تحصیل وارد دانشگاه می شوند. به همین دلیل دانشجویان ایرانی که قصد تحصیل در مقطع کارشناسی در دانشگاه های آلمان را دارند، نمی توانند به طور مستقیم وارد این دانشگاه های این کشور شوند. به دلیل تفاوت سیستم آموزشی مدارس آلمان با ایران، متقاضیان ایرانی باید ابتدا یک سال در کالج های مقدماتی آلمان (Studienkolleg) تحصیل کنند تا برای ورود به دانشگاه های این کشور آماده شوند. این کالج ها دانشجویان را برای شرکت در آزمون های ورودی و تحصیلات دانشگاهی در آلمان آماده می کند.
روش دیگر ورود به دانشگاه های آلمان در مقطع کارشناسی، دو ترم تحصیل در یکی از دانشگاه های ایران است. دانشجویانی که در کنکور سراسری ایران قبول شده اند و حداقل دو ترم در یکی از دانشگاه های معتبر ایران تحصیل کرده اند، می توانند به صورت مستقیم وارد دانشگاه های آلمان شوند.
مدارک لازم برای تحصیل رایگان در آلمان
برای ورود به دانشگاه های آلمان به مدارک زیر نیاز خواهید داشت:
- مدرک تحصیلی:
- کالج: دیپلم دبیرستان (یا معادل آن) به همراه ریزنمرات؛
- کارشناسی: مدرک کالج آلمان یا ریزنمرات 40 واحد تحصیلی در یکی از دانشگاه های ایران؛
- کارشناسی ارشد: مدرک کارشناسی به همراه ریزنمرات؛
- دکترا: مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد به همراه ریزنمرات؛
- داشتن معدل لازم؛
- مدرک زبان با توجه به زبان آموزش رشته:
- زبان آلمانی: مدرک TestDaF یا DSH؛
- زبان انگلیسی: مدرک آیلتس یا تافل؛
- رزومه (CV)؛
- انگیزه نامه (Statement of Purpose – SOP)؛
- توصیه نامه (کارشناسی ارشد و دکتری)؛
- پروپوزال تحقیقاتی (دوره دکتری)؛
- مدارک تمکن مالی؛
- گواهی بیمه سلامت معتبر برای مدت اقامت در آلمان؛
- پاسپورت با حداقل شش ماه اعتبار؛
- چند قطعه عکس پاسپورتی جدید.
تحصیل رایگان دبیرستان در آلمان
در آلمان دانش آموزان بین المللی می توانند به صورت رایگان در مدارس دولتی تحصیل کنند. همانند ایران، دبیرستان های آلمان نیز به دو دسته دبیرستان (Realschule) و هنرستان (Hauptschule) تقسیم می شوند. دبیرستان ها دانش آموزان را برای ورود به دانشگاه و هنرستان ها و مدارس فنی حرفه ای دانش آموزان را برای ورود به بازار کار و دانشگاه های فنی آماده می کنند. پس باید با توجه به برنامه ای که برای آینده خود را دارید، یکی از این دو مرکز را برای ادامه تحصیل انتخاب کنید.
تمام دانش آموزان بین المللی برای تحصیل رایگان دبیرستان در آلمان باید شرایط و مدارک زیر را داشته باشند:
- 9 سال تحصیل در مدرسه؛
- مدرک زبان آلمانی مانند TestDaF یا DSH؛
- ریز نمرات سال های گذشته؛
- پاسپورت معتبر؛
- مدارک تمکن مالی لازم.
دقت کنید که دانش آموزانی که در هنرستان تحصیل می کنند می توانند بلافاصله پس از پایان دبیرستان وارد دوره آوسبیلدونگ شوند و هم زمان با تحصیل به کار مشغول شوند و حقوق دریافت کنند. امکان اخذ پذیرش در این دوره ها با مدرک دیپلم ایران نیز ممکن است. اگر به تحصیل در این دوره ها علاقه دارید، برای آشنایی با شرایط پذیرش، میزان حقوق و طول دوره ها می توانید مقاله آوسبیلدونگ چیست و انواع اوسبیلدونگ آلمان را مطالعه کنید. برای آشنایی با مهاجرت کاری به آلمان و اخذ ویزای کاری این کشور نیز می توانید از مقاله ویزای کار آلمان بازدید کنید.
بورسیه تحصیل رایگان در آلمان
بورسیه تحصیل رایگان در آلمان، فرصتی عالی برای رسیدن به تحصیل 100% رایگان در یکی از بهترین کشورهای جهان است. به کمک بورسیه های تحصیلی آلمان، دانشجویان می توانند هزینه های اسکان و خورد و خوراک خود را نیز به صفر برسانند. این بورسیه ها به منظور حمایت از دانشجویان ایجاد شده اند و توسط دانشگاه ها، موسسات دولتی و خصوصی ارائه می شوند. بورسیه های ارائه شده در مقطع کارشناسی تعداد کمتری دارد؛ اما برای مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا بورسیه های بیشتری در دسترس است.
موارد تحت پوشش و میزان کمک نقدی بورسیه ها، به نوع بورسیه ای که دریافت می کنید بستگی خواهد داشت. بورسیه های فول فاند آلمان معمولا تمام هزینه های زندگی، اسکان، خورد و خوراک و حتی هزینه سفر دانشجو به آلمان (این مورد بیشتر مخصوص دانشجویان دکتری است) را نیز پوشش می دهند. بورسیه فول فاند DAAD و بورسیه فول فاند بنیاد Bayer دو مورد از بهترین بورسیه های موجود در آلمان هستند.
بورسیه های دانشگاهی انواع مختلفی دارند و میزان پوشش آن ها می تواند از پرداخت هزینه خوابگاه باشد تا کمک هزینه های نقدی به مبلغ 1000 یورو یا بیشتر. شرایط دریافت بورسیه های دانشگاهی در هر دانشگاه متفاوت است و ممکن است از ابتدای تحصیل ارائه نشوند. این بورسیه ها یا بر اساس نیاز مالی دانشجویان ارائه می شود یا بر اساس عملکرد تحصیلی. بورسیه دانشجویان بین المللی دانشگاه فنی مونیخ، بورسیه دانشگاه فنی آخن RWTH، بورسیه دانشگاه هانوفر، بورسیه شایستگی دانشگاه هامبورگ و بورسیه تحصیلی کریستین ولف دانشگاه علمی کاربردی برلین، از بهترین بورسیه های دانشگاهی آلمان هستند.
در وب سایت موسسه فرداد دانش، موضوع بورسیه های تحصیلی آلمان توسط مقالات مختلف پوشش داده شده. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بورسیه تحصیل رایگان در آلمان و آشنایی با بورسیه های معرفی شده در این مقاله، کافی است مقالات بورسیه های فول فاند آلمان، بورسیه دانشگاه های آلمان و را مطالعه کنید.
شرایط اقامت آلمان پس از فارغ التحصیلی
اگر می خواهید پس از فارغ التحصیلی در آلمان بمانید، می توانید مجوز اقامت آلمان خود را که با ویزای دانشجویی اخذ کردید، تا حداکثر 18 ماه تمدید کنید. با دریافت این مجوز، شما می توانید برای کسب درآمد و حمایت مالی خود، هر شغلی داشته باشید و هم زمان برای یافتن شغل مورد علاقه خود نیز اقدام کنید. برای دریافت مجوز اقامت 18 ماهه باید شرایط زیر را داشته باشید:
- مدرک تحصیلی خود را با موفقیت دریافت کرده باشید؛
- مدارک بیمه سلامت شما تکمیل باشد؛
- مدارک تمکن مالی لازم را داشته باشید.
توجه داشته باشید که این نوع مجوز اقامت قابل تمدید نیست و پس از دریافت جاب آفر و یافتن شغل دائم، باید برای دریافت ویزای کاری آلمان یا کارت آبی اروپا اقدام کنید.
سوالات متداول
آیا برای تحصیل رایگان در آلمان باید حتما در کالج شرکت کنیم؟
تحصیل در کالج بهترین روش برای ورود به دانشگاه های آلمان است، اما شما می توانید با تحصیل دو ترم در یکی از دانشگاه های ایران نیز برای اخذ پذیرش از دانشگاه های آلمان اقدام کنید.
تمکن مالی لازم برای تحصیل در آلمان چقدر است؟
مقدار رسمی تمکن مالی لازم برای ویزای تحصیلی آلمان ممکن است در هر ایالت متفاوت باشد، اما مقدار آن معمولا 11904 یورو است. دقت کنید که شما باید به این عدد، هزینه های بلیط رفت، اقامت اولیه، هزینه ثبت نام ترم و دیگر موارد ممکن را نیز اضافه کنید.
هزینه زندگی در آلمان چقدر است؟
برای یک دانشجو، هزینه زندگی در آلمان می تواند بین 930 تا 1100 یورو در ماه باشد. محل زندگی یکی از موارد تاثیر گذار روی هزینه ها است. به عنوان مثال هزینه زندگی در شهرهای جنوبی آلمان، بیشتر از هزینه زندگی در شهرهای شمالی این کشور است.
آیا تحصیل پزشکی و دندانپزشکی در آلمان کاملا رایگان است؟
بله. در آلمان تحصیل پزشکی و دندانپزشکی نیز در دانشگاه های دولتی کاملا رایگان است.
بهترین دانشگاه آلمان برای تحصیل دندانپزشکی کدام دانشگاه است؟
دانشکده پزشکی Charite، دانشگاه هایدلبرگ و دانشگاه فرایبورگ برترین مراکز آلمان برای تحصیل پزشکی و دندانپزشکی هستند.
سخن آخر
آلمان چهارمین کشور برتر جهان برای مهاجرت تحصیلی دانشجویان بین المللی است. تحصیل در دانشگاه های رایگان آلمان می تواند فرصتی فوق العاده و تکرار نشدنی برای رشد و موفقیت باشد. امنیت شغلی بالا، وجود فرصت های شغلی متنوع و کیفیت بالای زندگی در آلمان، باعث شده دانشجویانی که به آلمان مهاجرت می کنند، پس از فارغ التحصیلی در این کشور بمانند و به کار و زندگی مشغول شوند. اگر هدف شما نیز تحصیل رایگان در آلمان است، کارشناسان حرفه ای موسسه فرداد دانش پاسارگاد با بیش از یک دهه تجربه در زمینه اعزام دانشجو به خارج از کشور (به خصوص کشورهای اروپایی مانند آلمان، ایتالیا، اسپانیا و لهستان)، می توانند به شما در رسیدن به مقصد کمک کنند.
به کمک کارشناسان حرفه ای و با تجربه ما، می توانید به راحتی از دانشگاه های آلمان پذیرش بگیرید و فرایند تحصیل در خارج از کشور خود را در آرامش به پایان برسانید. برای دریافت مشاوره رایگان می توانید با ما تماس برقرار کنید یا فرم درخواست مشاوره را تکمیل کرده و منتظر تماس کارشناسان ما باشید.
Top Topics
What is the meaning of free education in Germany?
The top free universities in Germany
Which public universities in Germany are not free?
Requirements for studying abroad in Germany 2024
Documents needed for free education in Germany
Free high school education in Germany
Scholarships for free education in Germany
Conditions for staying in Germany after graduation